Sommige uitvaarten blijven je als fotograaf altijd bij. Dit was zo’n moment, een reportage die mij diep raakte door de emotie, de intimiteit en de bijzondere omstandigheden. Ik werd gevraagd door een collega om een bijzondere uitvaart in Rotterdam te fotograferen, omdat zij door omstandigheden zelf niet in staat was. Het betrof de begrafenis van een kindje wiens organen, na onderzoek, een jaar later alsnog bij zijn lichaampje zouden worden begraven. Voor de moeder was dit bovendien de eerste keer dat ze echt afscheid kon nemen van haar kindje.
Een uitvaart met een bijzondere lading
Deze uitvaart was niet alleen bijzonder door de situatie, maar ook door de emotionele betekenis ervan. Het kindje was al een jaar geleden begraven, maar nu werden de organen teruggebracht. Voor de moeder, die destijds vanwege religieuze en culturele redenen niet aanwezig mocht zijn, was dit het moment waarop ze daadwerkelijk afscheid kon nemen. Het gaf deze dag een extra laag van betekenis en verdriet, maar ook heling.
Persoonlijke rituelen in een huiselijke setting
De dag begon in een intieme setting, in de huiskamer van de moeder. Samen met de broers en zus (en nog een klein aantal andere familieleden) en onder begeleiding van een fantastische uitvaartondernemer, Antoinette (Melange Uitvaartbegeleiding), werden er rituelen uitgevoerd om ruimte te bieden voor heling en loslaten. Een van de meest ontroerende rituelen was het gebruik van een rood koord met gouden draden en twee hartjes aan de uiteinden. Het ene hartje werd bij het kindje gelegd, en het andere bleef bij de moeder. Dit symbolische gebaar, waarbij het koord later bij het graf werd doorgeknipt alsof het de navelstreng was, gaf het afscheid een diepere betekenis.
Samen schrijven, luisteren en voelen
Er werden briefjes geschreven en hartjes gemaakt, met liefdevolle woorden voor het kindje. Onder begeleiding van muziek werd er ruimte gegeven voor emoties en herinneringen. Het was een prachtig, persoonlijk moment waarin iedereen even stil stond bij het verlies en de liefde.
Op de begraafplaats was het grafje gedeeltelijk geopend zodat het mandje bijgezet kon worden. Hier werd dus ook het rode koord door mama doorgeknipt. Het grafje werd met zorg dichtgeschept, terwijl ieder in zijn eigen stilte afscheid nam. Het was een moment van verdriet, maar ook van verbondenheid en rust.
Een diepe indruk die blijft
Deze uitvaart was allesbehalve alledaags. Het liet me zien hoe belangrijk rituelen zijn in het proces van verlies en hoe ze ruimte kunnen bieden voor heling, zelfs na langere tijd. De uitvaartondernemer had prachtige, persoonlijke details toegevoegd die zorgden voor een waardig en passend afscheid.
Ik ben dankbaar dat ik als fotograaf een bijdrage heb mogen leveren aan dit proces. De beelden zullen het gezin hopelijk helpen bij het koesteren van herinneringen en het vinden van een weg vooruit. Dit afscheid zal me altijd bijblijven, niet alleen vanwege de bijzondere omstandigheden, maar vooral vanwege de kracht van liefde en rituelen die zo voelbaar waren.
